حدیث هفته – سال دوم هفته 51
سه چشمی که نخواهند گریست
مقدمه
در هفته پیش رو، دو مناسبت مهم مرتبط با امام محمد باقر (علیهالسلام) را گرامی میداریم: سالروز شهادت ایشان در ۲۷ جمادیالثانی و سالروز ولادت مبارک ایشان در ۱ رجب. امام باقر (ع) در دورهای از سردرگمی اخلاقی و چالشهای فکری زندگی میکردند و با آموزش ایمان عملی و تحولآفرین به آن پاسخ دادند. در «حدیث هفته» این شماره، به یکی از سخنان عمیق ایشان میپردازیم که سه نوع هوشیاری معنوی را برای حفاظت مؤمن در روز قیامت برجسته میکند.
قالَ الباقِر عليه السلام: كُلُ عَيْنٍ باكِيَةٌ يَوْمَ القِيامَةِ اِلاّ ثَلاثَ عُيُونٍ: عَيْنٌ سَهَـرَتْ فِى سَبـيلِ اللّهِ. وَ عَيْنٌ فاضَتْ مِنْ خَشْيَةِ اللّهِ. وَ عَيْنٌ غَضَّتْ عَنْ مَحارِمِ اللّه (معدن الجواهر و ریاضه الخواطر، ج ۱، ص۳۴).
امام باقر (علیهالسلام) فرمودند:
«هر چشمی در روز قیامت میگرید، مگر سه چشم: چشمی که در راه خدا بیدار مانده باشد، چشمی که از ترس خدا اشک ریخته باشد، و چشمی که از حرامهای خدا چشم پوشیده باشد.» (معدن الجواهر و ریاضه الخواطر، ج ۱، ص ۳۴)
پیامهای تربیتی از حدیث برای نوجوانان و جوانان
- شب بیداری میتواند مقدّس باشد
گاهی بیدار ماندن هدر رفت زمان نیست؛ اگر برای نماز، درس یا کمک به دیگران باشد، عبادت است.
چالش عملی: یک شب این هفته ۱۰ دقیقه اضافه برای نماز، تفکر یا کمک به کسی در خانه بیدار بمانید.
- گریه برای خداوند، نشان قدرت است
اشک از ترس خدا دل را نرم میکند و نشان هوش عاطفی واقعی است، نه ضعف.
چالش عملی: این هفته دو دقیقه تنها بنشینید، اعمال خود را بررسی کنید و از خدا هدایت بخواهید.
- ایمان با انتخابهای کوچک ساخته میشود
موفقیت معنوی از استمرار در تصمیمات درست روزانه میآید، نه فقط کارهای بزرگ ناگهانی.
چالش عملی: یک عادت روزانه مانند نگاه نکردن به نامحرم یا نماز به موقع را به مدت هفت روز انجام دهید.
- چشمها قلب و رفتار را شکل میدهند
چشمها دروازه قلب هستند و قلب رفتار را هدایت میکند؛ برای اصلاح رفتار، ابتدا نگاه خود را محافظت کنید.
چالش عملی: یک روز، بهطور آگاهانه از نگاه به هر چیز نامناسب خودداری کنید و تأثیر آن را روی افکار و رفتار خود مشاهده کنید.
- همه کارها را برای خدا انجام دهید
میتوان برای کارهای خود نیتهای مختلف داشت، اما رضایت خدا باید بالاترین نیت باشد.
چالش عملی: قبل از انجام یک کار روزانه، آرام بگویید: «این کار را برای خدا انجام میدهم.»
- متفاوت باشید
انتخاب راه خدا و متفاوت بودن از دیگرانی که پیرامون شما هستند ممکن است تنهایی بیاورد، اما به کرامت پایدار میانجامد.
چالش عملی: وقتی تحت فشار همسالان تان برای انجام کاری نادرست قرار گرفتید، به آرامی و محکم «نه» بگویید.
- با آگاهی خدا محور زندگی کنید
«بیداری برای خدا» فقط شب هنگام نیست؛ هر لحظه از بیداری و زندگی شما میتواند عبادت باشد اگر شکل و نیت عمل تان درست باشد.
چالش عملی: یک فعالیت روزانه معمولی را با نیت خدا محور به عبادت تبدیل کنید.
پیامهای تربیتی از حدیث برای والدین
- چشم و قلب فرزندان را محافظت کنید
فرزندان خود را در محیطهایی قرار ندهید که چشم و قلبشان با آنچه خداوند حرام کرده آلوده شود.
چالش عملی: دسترسی فرزند به صفحهنمایش و دوستان را بررسی کنید و یک حد و مرز محبتآمیز برای حفاظت از ایمانشان تعیین کنید.
- الگوی نگاههای دین دارانه باشید
خودتان آموزههای حدیث را در زندگی روزانه اجرا کنید تا فرزندان از عمل شما یاد بگیرند نه فقط از نصیحت تان.
چالش عملی: یک رفتار مانند نگاه نکردن به نامحرم را این هفته عمداً جلوی فرزندتان انجام دهید.
- تفکر بلندمدت را به فرزندان بیاموزید
به آنها یاد بدهید به جای لذت یا سختی لحظهای، پیامدهای بلندمدت هر کارشان را در نظر بگیرند.
چالش عملی: یک موقعیت روزانه را با فرزندتان مرور کنید و به او کمک کنید تفاوت احساس لحظهای و اثر بلندمدت را بفهمد.
پیامهای تربیتی از حدیث برای امامان جماعت و روحانیون
- پرورش تقوای عملی
این حدیث بر اعمالی تمرکز دارد که مؤمنان عادی بصورت روزانه میتوانند انجام دهند. به مخاطبان تان یادآور شوید که دینداری واقعی زمانی است که در رفتار آنها تجلی پیدا کند.
چالش عملی: یک خطبه به اعمال کوچک و قابل انجام برای ارتقای تقوا اختصاص دهید.
- آسیبهای دیجیتال را به وضوح بیان کنید
امروزه کنترل نگاه، بیشتر از صحنه های رودررو، شامل صفحات و شبکههای اجتماعی میشود.
چالش عملی: این هفته درباره استفاده اخلاقی از تلفن و شبکههای اجتماعی صحبت کنید.
- ترویج معنویّت شبانه
حتی لحظات کوتاه شبانه راز و نیاز با پروردگاه میتوانند دلها را متحوّل کنند.
چالش عملی: نماز دو دقیقهای شبانه را یکبار در هفته به مخاطبان تان توصیه کنید.
news via inbox
Subscribe to the newsletter.
