میراث گذشته ما، بعنوان راهنمایی برای چالش‌های امروزمان

مقدمه

با آغاز هفته‌ای تازه، به رویدادهای تاریخی می‌نگریم که هم گذشته ما را روشن می‌کنند و هم مسیر آینده را هدایت می‌نمایند. هر یک از این مناسبت‌ها دریچه‌ای به سوی حکمت اسلامی است؛ بینش‌هایی که به امامان، رهبران جامعه و مربیان کمک می‌کند تا جوامع خود را به سمت زندگی اخلاقی، وحدت و رشد معنوی هدایت کنند.

۵ جمادی الثانی: درگذشت ابن ابی‌الحدید (۶۵۶ ق)

ابن ابی الحدید یکی از علمای اهل سنت بود که ارادت بسیار زیادی به امیرالمومنین علی ابن ابیطالب (ع) داشت و شرحی مفصل بر روی نهج البلاغه امیرالمومنین نوشت و در آن به فضائل و برتری های امیرالمومنین علی (ع) نسبت به خلفای سه گانه پرداخته است. یکی از قصیده های او در مدح امام علی (ع) در اطراف ضریح آن حضرت نگاشته شده است. زندگی او، مصداقی است از این که پیروی از یک مذهب و آیین، نباید و نمی تواند چشمان یک انسان حقیقت جو را بر روی کلام درخشان و بی مانندی مانند نهج البلاغه و شخصیت امیرالمومنین (ع) ببندد.

پیام امروز:

جامعه خود را تشویق کنید که به داشته های اصیل خود مانند نهج البلاغه توجه بیشتری داشته باشند و از آن بیشتر استفاده کنند.

۵ جمادی الثانی: درگذشت مولانا جلال‌الدین بلخی

مولانا، استاد مشهور صوفی، یکی از بزرگ‌ترین آثار ادبیات عرفانی فارسی را به یادگار گذاشت: مثنوی معنوی با ۲۵۶۳۲ بیت در شش جلد. او در قالب داستان‌های نمادین، مبارزات روح انسان در مسیر رسیدن به خدا را بررسی می‌کند و مسیر تزکیه و بیداری درونی را روشن می‌سازد. در عصری که پر از خستگی معنوی و سردرگمی هویتی است، آموزه‌های مولانا به ما یادآوری می‌کند که راه رسیدن به خدا صبر، انضباط و تلاش صادقانه می‌طلبد. قرآن می‌فرماید:

وَالَّذِينَ جَاهَدُوا فِينَا لَنَهْدِيَنَّهُمْ سُبُلَنَا وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِينَ  (عنکبوت، ۶۹)

«و آنان که در راه ما جهاد کنند، بی‌شک آنان را به راه‌های خود هدایت خواهیم کرد و بدرستی که خداوند با نیکوکاران است.»

پیام امروز:

جامعه خود را تشویق کنید تا رشد معنوی و انضباط درونی را بخشی از زندگی روزمره خود بدانند، نه عملی گاه‌به‌گاه.

۸ جمادی الثانی: درگذشت سید عبدالحسین شرف‌الدین عاملی (۱۳۷۷ ق / ۱۹۵۸ م)

سید شرف‌الدین، دانشمند برجسته و منادی وحدت و گفت‌وگو میان مذاهب اسلامی بود و تلاش‌هایش نقش مهمی در جنبش‌های مدرن وحدت مسلمانان داشت. در زمانی که تنش‌های فرقه‌ای همچنان جوامع اسلامی را تحت تأثیر قرار می‌دهد، توجه به پیام او بسیار ضروری است. قرآن می‌فرماید:

وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا

«همه با هم به ریسمان خدا چنگ زنید و پراکنده نشوید.»

زندگی او به ما می‌آموزد که وحدت شعار نیست بلکه مسئولیتی است مبتنی بر ایمان، دانش و احترام متقابل.

پیام امروز:

برنامه‌های متمرکز بر وحدت اجرا کنید که اعتماد و همکاری میان جوامع مسلمان را تقویت کند.

۱۰ جمادی الثانی: عهدنامه امام علی (ع) با مردم نجران (۳۷ ق)

این عهدنامه نمونه‌ای از عدالت، حفاظت قانونی و همزیستی اجتماعی میان مسلمانان و غیرمسلمانان در اسلام است. بر اساس این عهدنامه، امنیت، آزادی دینی و حقوق جامعه مسیحیان نجران تحت حکومت امام علی (ع) تضمین شده است. در جوامع متنوع امروز، این سند الگویی از عدالت و همزیستی مسالمت‌آمیز است. قرآن می‌فرماید:

لَا يَنْهَاكُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِينَ لَمْ يُقَاتِلُوكُمْ فِي الدِّينِ وَلَمْ يُخْرِجُوكُمْ مِنْ دِيَارِكُمْ أَنْ تَبَرُّوهُمْ وَتُقْسِطُوا إِلَيْهِمْ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ

 (ممتحنه، ۶)

«خدا شما را از نيكي كردن و رعايت عدالت نسبت به كساني كه در امر دين با شما پيكار نكردند و از خانه و ديارتان بيرون نراندند نهي نمي‏كند، چرا كه خداوند عدالت پيشگان را دوست دارد.»

پیام امروز:

در جوامع خود، عدالت و همزیستی محترمانه با پیروان همه ادیان را ترویج دهید.